Basketbol, dünyanın her yerinde her seviyedeki milyonlarca insanın
oynadığı veya seyirci olarak izlediği popüler bir spor dalıdır. Bu kadar
talep gören bu spor dalının nasıl doğduğunu ve nasıl bu kadar hızlı
yayıldığını biliyor musunuz?
Tarihte ilk bilinen basketbola benzer bir oyunun, Amerika' da
Kızılderililer tarafından basit olarak oynandığı belirtilmektedir.
Basketbolün bugünkü durumuna gelmesindeki ilk bilinçli çabalar, 1891
yılında Amerikalı bir beden eğitimi öğretmeni olan Dr. James Naismith
tarafından başlatılmıştır. Massachusettes Springfield Koleji'nde onüç
maddelik ilk oyun kuralları ile oynanmaya başlanan oyun, kış döneminde
atletler, beyzbolcular ve Amerikan futbolu oynayan çocukların salon
içinde sakatlanmalarını önleyici ve faydalı bir kış antrenmanı
gerçekleştirmeleri amacıyla ortaya çıkmıştı. Kısa bir sürede geniş
kitlelerin ilgisini çeken basketbol; yardımcı antrenman özelliğinden
kurtulup, popüler spor dallarından biri haline gelmiştir.
Basketbol, Birinci Dünya Savaşından sonra hızla Amerika'dan Avrupa' ya
oradan da Afrika, Asya ve Avustralya'ya yayılmıştır.
Bu spor dalını yönetmek amacıyla çalışan FIBA (Uluslararası Basketbol
Federasyonu) 1932 yılında İsviçre Cenevre'de kurulmuştur. Bilindiği
üzere FIBA, basketbolun daha hızlı yayılması ve daha zevkli bir oyun
haline gelebilmesi için gerekli her türlü düzenlemeleri ve oyun
kurallarını hayata geçirmektedir.
İlk Avrupa ve Dünya Şampiyonası
İlk Avrupa şampiyonası 1935 yılında İsviçre Cenevre' de düzenlenmiş ve
Letonya birinci olmuştur. Yine 1936 yılında Berlin' de yapılan
Olimpiyatlara resmi oyun olarak dahil edilmiştir. İlk dünya Şampiyonası
ise, 1950 yılında Arjantin Buenos Aires' te yapılmış ve Arjantin birinci
olmuştur.
Basketbolun Türkiye' de Kısa Tarihçesi
• Basketbol Türkiye'de ilk defa, 1904 yılında Amerikan Robert Koleji
öğrencileri tarafından oynanmıştır.
• Basketbolün Türkiye'de bilinçli ve kapsamlı yayılmasını, 1911 yılında
Galatasaray Lisesi Beden Eğitimi Öğretmeni olan Ahmet Robenson
sağlamıştır.
• Yine 1913 yılında ilk basketbol şubesi Fenerbahçe'de açılmıştır. İlk
zamanlarda savaş yılları olması ve oynayacak rakip bulunamaması nedeni
ile, basketbolda bir gelişme olamamıştır.
• Bilinen ilk resmi müsabaka 1921 yılında Yüksek Öğretmen Okulu
öğrencileri ile İstanbul'da yaşayan Amerikalılar arasında olmuştur.
• 1923 yılında ilk resmi spor teşkilatı olan Türkiye İdman Cemiyetleri
İttifakı kurulması ve yine 1927 yılında Halkevlerinin kurulması, bu spor
dalının bütün yurda yayılmasında etkili olmuştur.
• Basketbol Milli Takımı 1934 yılında kurulmuş, ilk resmi maçını 1936
yılında Yunanistan'la yapmıştır. 49 - 12 gibi bir skorla galip gelen
basketbol takımı şu oyunculardan kuruluydu: Naili Moran (Kaptan) - Jak
Habib - Feridun Koray - Dionis Sakalak - Hazdayi Penso Hayri Arsebük -
Sadri Usuoğlu ve Nihat Ertuğ.
• Basketbol 1936 - 1959'a kadar, Spor Oyunları Federasyonu adı altında
voleybol ve hentbolle birlikte yürütülmüştür. 1 Mart 1959 yılında
Türkiye Basketbol Federasyonu resmen kurulmuştur. 1966 yılına kadar
yapılan Türkiye Basketbol Şampiyonalarının yerini Deplasmanlı Türkiye
Basketbol Ligi almıştır.
oynadığı veya seyirci olarak izlediği popüler bir spor dalıdır. Bu kadar
talep gören bu spor dalının nasıl doğduğunu ve nasıl bu kadar hızlı
yayıldığını biliyor musunuz?
Tarihte ilk bilinen basketbola benzer bir oyunun, Amerika' da
Kızılderililer tarafından basit olarak oynandığı belirtilmektedir.
Basketbolün bugünkü durumuna gelmesindeki ilk bilinçli çabalar, 1891
yılında Amerikalı bir beden eğitimi öğretmeni olan Dr. James Naismith
tarafından başlatılmıştır. Massachusettes Springfield Koleji'nde onüç
maddelik ilk oyun kuralları ile oynanmaya başlanan oyun, kış döneminde
atletler, beyzbolcular ve Amerikan futbolu oynayan çocukların salon
içinde sakatlanmalarını önleyici ve faydalı bir kış antrenmanı
gerçekleştirmeleri amacıyla ortaya çıkmıştı. Kısa bir sürede geniş
kitlelerin ilgisini çeken basketbol; yardımcı antrenman özelliğinden
kurtulup, popüler spor dallarından biri haline gelmiştir.
Basketbol, Birinci Dünya Savaşından sonra hızla Amerika'dan Avrupa' ya
oradan da Afrika, Asya ve Avustralya'ya yayılmıştır.
Bu spor dalını yönetmek amacıyla çalışan FIBA (Uluslararası Basketbol
Federasyonu) 1932 yılında İsviçre Cenevre'de kurulmuştur. Bilindiği
üzere FIBA, basketbolun daha hızlı yayılması ve daha zevkli bir oyun
haline gelebilmesi için gerekli her türlü düzenlemeleri ve oyun
kurallarını hayata geçirmektedir.
İlk Avrupa ve Dünya Şampiyonası
İlk Avrupa şampiyonası 1935 yılında İsviçre Cenevre' de düzenlenmiş ve
Letonya birinci olmuştur. Yine 1936 yılında Berlin' de yapılan
Olimpiyatlara resmi oyun olarak dahil edilmiştir. İlk dünya Şampiyonası
ise, 1950 yılında Arjantin Buenos Aires' te yapılmış ve Arjantin birinci
olmuştur.
Basketbolun Türkiye' de Kısa Tarihçesi
• Basketbol Türkiye'de ilk defa, 1904 yılında Amerikan Robert Koleji
öğrencileri tarafından oynanmıştır.
• Basketbolün Türkiye'de bilinçli ve kapsamlı yayılmasını, 1911 yılında
Galatasaray Lisesi Beden Eğitimi Öğretmeni olan Ahmet Robenson
sağlamıştır.
• Yine 1913 yılında ilk basketbol şubesi Fenerbahçe'de açılmıştır. İlk
zamanlarda savaş yılları olması ve oynayacak rakip bulunamaması nedeni
ile, basketbolda bir gelişme olamamıştır.
• Bilinen ilk resmi müsabaka 1921 yılında Yüksek Öğretmen Okulu
öğrencileri ile İstanbul'da yaşayan Amerikalılar arasında olmuştur.
• 1923 yılında ilk resmi spor teşkilatı olan Türkiye İdman Cemiyetleri
İttifakı kurulması ve yine 1927 yılında Halkevlerinin kurulması, bu spor
dalının bütün yurda yayılmasında etkili olmuştur.
• Basketbol Milli Takımı 1934 yılında kurulmuş, ilk resmi maçını 1936
yılında Yunanistan'la yapmıştır. 49 - 12 gibi bir skorla galip gelen
basketbol takımı şu oyunculardan kuruluydu: Naili Moran (Kaptan) - Jak
Habib - Feridun Koray - Dionis Sakalak - Hazdayi Penso Hayri Arsebük -
Sadri Usuoğlu ve Nihat Ertuğ.
• Basketbol 1936 - 1959'a kadar, Spor Oyunları Federasyonu adı altında
voleybol ve hentbolle birlikte yürütülmüştür. 1 Mart 1959 yılında
Türkiye Basketbol Federasyonu resmen kurulmuştur. 1966 yılına kadar
yapılan Türkiye Basketbol Şampiyonalarının yerini Deplasmanlı Türkiye
Basketbol Ligi almıştır.